Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Pinau(-dis-Aup)
Euphrasia alpina
Orobanchaceae Scrophulariaceae
Nom en français : Euphraise des Alpes.
Descripcioun :Lou pinau-dis-Aup es uno pichoto planto coumuno que trachis dins li pelouso d'auto mountagno ounte ié fai de poulìdi tepiero acoulourido. A pas gaire de péu glandoulous e se recounèis peréu à si bratèio emé de dènt acabado pèr de lònguis arèsto (aleva dins Ventour). La flour èi pulèu grosso (pèr uno éufràsio), mai de 10 mm.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto, escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 2 à 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Euphrasia
Famiho : Orobanchaceae
Famiho classico : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 12 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 800 à 2600 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pelouso
- Champino
- Esboudèu
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèst-Éuroupenco
Ref. sc. : Euphrasia alpina Lam., 1786